Wat zijn oxides?
Er bestaan heel wat verschillende soorten oxides, die ook voor verschillende doeleinden worden gebruikt. Ze bestaan telkens uit slechts twee elementen: zuurstof, en een ander element zoals silicium, calcium, lood, zink, ijzer …
Sommige oxides zijn smelters: ze zorgen ervoor dat de kleideeltjes aan een lagere temperatuur beginnen te smelten. Andere oxides worden dan weer gebruikt als glasvormers: ze zorgen voor meer glasvorming tijdens het bakken.
Naast deze twee functies kunnen oxides ook gebruikt worden om kleur toe te voegen. Ze worden toegevoegd aan glazuur, onderglazuur, kleislib, of aan de klei zelf.
Wat zijn pigmenten?
Je zou kunnen zeggen dat pigmenten simpelweg een meer ‘bewerkte’ versie zijn van oxides. Ze worden gemaakt door een combinatie van verschillende oxides te verhitten zodat ze samensmelten, om ze vervolgens tot een poeder te vermalen.
Dit is min of meer hetzelfde proces waarmee men frittes maakt. En het gebruik van pigmenten levert heel wat voordelen op:
- Pigmenten produceren voorspelbare, herhaalbare kleuren.
De kleur van het ongebakken keramische pigment ligt een stuk dichter bij de kleur die je werkstuk zal hebben wanneer het uit de oven komt. In veel gevallen is de kleur ook een stuk feller dan bij oxides.
- Pigmenten zijn minder toxisch en minder oplosbaar.
Omdat pigmenten al eerder gebakken werden, zijn een aantal van de slechte eigenschappen van de grondstoffen al verdwenen. Zo zijn verbindingen van bijvoorbeeld lood of barium al versmolten met glasvormers en zo ingekapseld, zodat ze niet meer schadelijk zijn. Opgelet: lees wel altijd het etiket om te weten of een pigment geschikt is voor serviesgoed.
- Bij pigmenten vind je een grotere variëteit in kleuren.
Omdat pigmenten worden gemaakt door verschillende oxides te combineren, is het beschikbare kleurenspectrum een stuk groter. Sommige kleuren die erg moeilijk zijn om zelf te mengen met oxides, kan je gewoon kant en klaar vinden als pigment.
Zo, helemaal opgehelderd. Voor meer kleur in je werkstukken kan je dus zowel op oxides als op pigmenten rekenen. Terwijl oxides daarnaast ook nog andere functies in hun mars hebben, heb je bij pigmenten dan weer een ruimere keuze aan kleuren. En je bent ook zekerder dat de kleur die je kiest er op je gebakken werkstuk hetzelfde zal uitzien.
